2020’nin ilk aylarından itibaren tüm dünyayı etkileyen Covid-19 pandemisi, zaman içinde gündelik yaşamımızın bir parçası haline gelirken hepimizi, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde yaşam tarzımızı ve alışkanlıklarımızı değiştirmeye itti. Bu süreçte çoğu zaman gündemin ilk sıralarına otursa da, kısıtlı bir şekilde de olsa Vegan Derneği Türkiye (TVD) olarak yıl boyunca çalışmalarımıza devam ettik.
2020 zorlukların, engellerin, kayıpların ve belirsizliklerin gölgesinde geçti. Tüm bu olumsuzluklara rağmen, kurduğumuz dayanışma ağı sayesinde hayvan ve insan hakları alanlarında umut verici haberlere, emsal teşkil edebilecek gelişmelere hep birlikte imza attık*.
Bu yıl da vegan bir dünya idealiyle çalışmaya devam edecek ve daha fazla kişiye ulaşmaya çalışacağız. 2021 tür ayrımcılığına son veren insanların, özgürlüğüne yeniden kavuşan hayvanların yılı olsun. Etrafımız, topraktan göğe yükselen dev ağaçlarla dolsun.
Ocak 2020
🐾🌱 ✊ Yaşam Nöbeti: Kış soğuğunda gece-gündüz yağmur, rüzgar demeden Saraçhane Parkı’ndaki Burak Özgüner Yaşam Alanı’nda kurdukları çadırlarda kalan aktivist arkadaşlarımıza TVD olarak malzeme ve kumanya desteğinde bulunduğumuz “Yaşam Nöbeti”, Ocak’ın ikinci haftasında başarıya ulaştı ve İstanbul Adalar’da yıllardır kangren haline gelmiş olan atlı faytonların 16 Ocak’ta yasaklanmasını sağladı. İstanbul Adalar’da faytonlarda sömürülen 105 atın ruam salgını nedeniyle öldürülmesi hayvan özgürlüğü aktivistlerini harekete geçirmiş, atların yaşam hakkı için İstanbul Büyükşehir Belediyesi önünde 19 Aralık 2019’da “Yaşam Nöbeti” başlamıştı. Türkiye’de ve dünyada hayvan hakları açısından benzeri görülmemiş olan Yaşam Nöbeti, 41 günlük direniş sonunda öncelikli hedefine ulaştı. Dileğimiz; bu yıl çıkarılması planlanan Hayvan Hakları Kanunu kapsamında atlı faytonların Türkiye çapında yasaklanması, ilgili tüm bakanlık ve kurumların sivil toplum örgütleriyle eşgüdüm halinde atların ömür boyu korunabileceği, doğal yaşam koşullarına uygun rehabilitasyon alanları inşa etmesidir.
Şubat 2020
🐾🌱 ✊ #İdayaSesVer: Ankara Sincan Kapalı Cezaevinde cezasını tamamlamak üzere bulunan vegan İda Koçak’a tercihlerine uygun vegan yemekler sunulmadığı bilgisine ulaşan derneğimiz, tüm bireylerin yasal hakları olan sağlıklı yaşam/beslenme ve vicdan hürriyeti haklarının İda Koçak’a ivedilikle sağlanması için ilgili makamlarla irtibata geçerek girişimde bulundu. Sosyal medyadan da İda’ya destek çağrılarını duyan kurumlar, ertesi gün İda’ya vegan yemek temin etmeye başladı.
🐾🌱 ✊ TVD Gönüllü Programı: Uzun süredir planladığımız TVD Gönüllü Programı’nı hayata geçirmek için ilk çağrımızı yaptık. Pandemi nedeniyle ilk etapta sınırlı tutmak ve daha sonra kısıtlamaların artmasıyla ertelemek zorunda kaldığımız gönüllü toplantılarımıza ve programı geliştirmeye yönelik çalışmalarımıza ise ancak Temmuz ayından itibaren devam edebildik.
🐾🌱 ✊ İzmir Emniyet Müdürlüğü’ne resmi yazı: İzmir Emniyet Müdürlüğü’nün (İEM) ‘Biz İzmiriz’ projesi kapsamında verdiği seminerde, hayvan ve çevre konularına aşırı duyarlı olanların terörist olmaya yatkın olduğu belirtilmesi üzerine Dernek olarak İEM’nün ilgili birimlerine resmi yazı göndererek tüm veganlar adına düzeltme ve özür beklentilerimizi destekleyici bilgilerle aktardık. Hayvanların çektikleri acılara aşırı duyarlı olmak terörist değil, vicdanlı ve farkında birer birey olmaya yatkınlık yaratmaktadır.
Mart 2020
🐾🌱 ✊ Vegan Akademi & Dr. Mutse Banzaragh Yağcı ile Gazi Üniversitesi: Ankara Animal Save, Ankara Climate Save ve Ankara Health Save ile birlikte 6 Mart’ta Gazi Dreams Talk Farkındalık Günleri’ndeydik. Dr. Mutse Banzgrach Yağcı, etkinlikte “Vegan olunca sağlık sorunu yaşanır mı? Sağlıklı yaşam için hayvansal tüketmek zorunda mıyız?” sorularını tıp doktoru kimliğiyle yanıtladı. Pandemi önlemleri sebebiyle Mart’ın ilk haftasından itibaren İstanbul’daki ofisi kapatmak ve Vegan Akademi etkinliklerimize ara vermek zorunda kaldığımız için, yılın ilk ve son Vegan Akademi etkinliğini Gazi Üniversitesi’nde gerçekleştirmiş olduk. Bir önceki yıl alanında uzman vegan profesyonellerin katılımıyla gerçekleştirdiğimiz üniversite buluşmalarını Vegan Akademi’nin Instagram hesabından ve web sitemizden görebilirsiniz.
Haziran 2020
🐾🌱 ✊ Uluslararası İstanbul Vegfest 2020: Nisan ve Mayıs aylarını, pandeminin belirsizliğiyle geçirirken aynı zamanda 6-7 Haziran’da gerçekleştirmeyi planladığımız Uluslararası İstanbul Vegfest etkinliğinin yoğun hazırlıklarıyla tamamladık. #YaşamaŞansVer etiketiyle vegan olanlar kadar vegan olmayanlara da ulaşmayı amaçladığımız etkinliğimizi, 2020’de Türkiye’de faaliyet gösteren Save Movement Türkiye, Hayvan Hakları İzleme Komitesi, Yunuslara Özgürlük Platformu, Hayvanlara Adalet Derneği, İstanbul Vegan İnisiyatifi, Vegans Live Forum ve Deneye Hayır Derneği’nin organizasyon paydaşlığında 20-21 Haziran’da gerçekleştirdik. 16 yabancı ve 40 yerli konuşmacının katıldığı, 9 panel ve 6 atölyenin yanı sıra müzik performansları, video ve belgesel gösterimlerinin yer aldığı vegan festivalimizin Türkçe altyazılı tüm videolarına YouTube hesabımızdaki 34 videodan oluşan Vegfest çalma listesinden ve Vegfestist Instagram hesabından ulaşabilirsiniz.
Temmuz 2020
🐾🌱 ✊ Av katliamı karşıtı TT çalışmaları: Temmuz ayı boyunca avcılığın yasaklanması ve av turizmi kapsamında açılan av ihalelerinin iptal edilmesi için hayvan hakları örgütleriyle birlikte sosyal medya eylemleri düzenledik. Twitter odaklı TT çalışmalarımızda #AvKatliamınaDurDe, #YabandaKatliamVar ve #ÇünküAvCinayettir etiketlerini kullanarak farklı tarihlerde yaşam savunucularına çağrı yaptık ve yetkili tüm kurumlara seslendik. Başka etiketlerle düzenlenen diğer çağrıları da paylaşarak elimizden geldiğince yaşam savunucularına destek olmaya çalıştık; Türkiye çapındaki dayanışma ağımızı genişletmek ve yereldeki savunuculuk faaliyetlerine olabildiğince katkıda bulunmak için sivil toplum örgütlerinin bazılarıyla irtibata geçerek ortak mücadele için ilk adımları attık.
🐾🌱 ✊ Vegan mahkûm M.M.B.’ye destek: Hayvan hak ve özgürlükleri temelinde hayvan ve hayvansal ürün tüketmeyi reddederek vegan bir yaşam süren M.M.B., ailesinin ve derneğimizin başvuruları sonucu Edirne Cezaevi’nde vegan yiyecek talebinin karşılanmasını sağladı. Mahkûmlar ve aileleri cezaevi yönetiminin ve Adalet Bakanlığı’nın bu yükümlülüğünü yerine getirmesi için web sitemizdeki yönetmeliğe atıfta bulunarak vegan yemek temini için resmi başvuru yapabilirler. Daha önce pek çok vegan mahkûmun bu haklarını kullanabilmeleri için yaptığımız gibi, Vegan Derneği Türkiye olarak biz de başvuru sürecinde müdahil olarak gerekli desteği vermeye hazırız.
🐾🌱 ✊ Canlı Yayın – Can Almadan Bayram Kutlamak: Pandemi sürecinde ilk Instagram canlı yayınımızı, 28 Temmuz Salı 21:00’de İlahiyatçı Yazar İhsan Eliaçık ile gerçekleştirdik. Ancak canlı yayınımızda teknik sorunlar ile karşılaştığımız için sorularımızı yinelemek üzere ertesi gün kendisiyle ayrı bir çekim yaptık ve “İslamiyette ‘Kurban’: Can Almadan Bayram Kutlamak” başlıklı söyleşimizi gecikmeden takipçilerimizle paylaştık.
Eylül 2020
🐾🌱 ✊ Av turizmine karşı müdahillik başvurusu: Ağustos ayı boyunca yaptığımız ve Yunuslara Özgürlük Platformu ile Hayvan Hakları İzleme Komitesi’nin destek verdiği hukuki çalışmalar sonucu, Hayvanlara Adalet Derneği ve Hayvan Hakları ve Etiği Derneği’yle birlikte; nesli tehlike altındaki türler dahil çok sayıda hayvanın hayatını ihaleye açan Tarım ve Orman Bakanlığı’na ve ‘Av Turizmi Uygulama Talimatı’na karşı Salda için Türkiye Grubu’ndan Hediye Gündüz’ün açtığı iptal davasına müdahil olduk. Müdahillik başvurumuzu 2 Eylül Çarşamba günü İstanbul’da Danıştay 10. Daire Başkanlığı’na teslim ettik.
🐾🌱 ✊ EVU toplantısına katıldık: TVD ile birlikte Avrupa’da 40’a yakın sivil toplum kuruluşunun üyesi olduğu Avrupa Vejetaryen Birliği’nin (EVU) 10-13 Eylül tarihlerinde çevrimiçi gerçekleştirdiği, yeni başkanlık seçiminin de yapıldığı olağan genel kurul toplantısına katıldık.
🐾🌱 ✊ Anima belgeseline destek olduk: Antropolojik bir yaklaşımla güç ve hiyerarşi ilişkilerini mercek altına alan Anima belgeselini, hayvan ve insan özgürleşmesine ilişkin farkındalık amacıyla kullandığı için TVD olarak destekledik. Ayrıca 30 Eylül’de, belgeselin yönetmeni Yusuf Emre Yalçın ile insan dışı hayvanlarla ilişkimizin “görünmeyen katmanlarını” irdeleyen Anima’yı ve belgesellerin dönüştürücü gücünü Instagram canlı yayınımızda konuştuk. Yönetmenliğini Yusuf Emre Yalçın’ın ve yapımcılığını Ezgi Selin Ülkü, Cemre Yılmaz ile Yusuf Emre Yalçın’ın yaptığı belgesel, insan ve insan dışı hayvanlar arasındaki sahip-köle ilişkisini toplumsal cinsiyet rollerini de kurcalayarak ele alıyor.
Ekim 2020
🐾🌱 ✊ Hayvan Hakları Kanunu’na dair TT çalışmaları: 4 Ekim Dünya Hayvanlar Günü’nden başlayarak iki hafta boyunca farklı hayvan hakları oluşumlarınca düzenlenen iki farklı etiket çalışmasıyla, çıkarılması planlanan Hayvan Hakları Kanunu’nunun hayvanlar lehine düzenlenmesi için hayvan hakları aktivistleriyle birlikte TBMM’ye seslendik. #YasayaNeOldu ve #HayvanYasasiHemenCiksin etiketlerini kullanarak tüm hayvanlar için adalet çağrımızı yineledik.
🐾🌱 ✊ Canlı Yayın – Çocuk Edebiyatında Türcülük: 18 Ekim’de Meav Yayıncılık Yayın Yönetmeni Sara Adakan ile “Çocuk Edebiyatında Türcülük ve Hayvan Hakları” üzerine konuştuk, farklı yaş grupları için harika kitaplara göz attık. Yayınımızda, çocukların hayvan haklarına duyarlı bireyler olarak gelişimi için hem bireyler hem de yayınevleri olarak nelere dikkat edebileceğimize; cinsiyetçilik, ırkçılık ve türcülük gibi ayrımcılık biçimlerine karşı kitap seçimlerimizde hangi unsurları dikkate almamız gerektiğine değindik.
🐾🌱 ✊ Av karşıtı ikinci davaya müdahillik: Av Turizmi Uygulama Talimatı’nın iptali için müdahillik başvurumuzun ardından, 47 yaban keçisinin öldürülmesini kapsayan Antalya ve Isparta’daki “av ihalesine” karşı Salda için Türkiye Grubu’ndan A Platformu Sözcüsü Hediye Gündüz ile Platform katılımcıları Saliha Altın ve Yeşim Vardar tarafından Isparta İdare Mahkemesi’nde açılan iptal davasına da hayvan hakları savunucuları olarak müdahillik başvurusunda bulunduk. Av şirketlerine karşı kolektif hukuki mücadele için de örnek dilekçelerimizle doğa ve yaşam savunucularına güç birliği çağrısında bulunduk.
Kasım 2020
🐾🌱 ✊ Deprem sonrası İzmir’e destek: 30 Ekim’de Ege Denizi’nde meydana gelen ve can kayıplarının yaşandığı depremin ardından hayvan hakları aktivistleri ve vegan kafelerle birlikte depremden etkilenen hayvanlara ve insanlara destek olmak için elimizden geleni yaptık. Çadır alanlarında vegan yemek ihtiyacı olanlara ulaşabilmek için İzmir’deki vegan kafelere destek verirken, aynı zamanda deprem bölgesinde bulunan ve çoğu enkazdan kurtulan kedilerin ailelerine ulaşabilmesi ve/veya yeniden yuva bulunabilmesi için de İzmir Depremzede Hayvanlar Instagram hesabına paylaşım desteği verdik; izin başvurusu hazırladık. Yıkılan ve yıkım kararı çıkan binalarda mahsur kalan/kurtarılan hayvan dostlarımız için büyük emek sarf ederek, kurtulan hayvanların gerek travma merkezleri gerekse barınaklarda envanterinin çıkarılması konusunda derneğimiz ile İzmir Büyükşehir Belediyesi arasında koordinasyonu sağlayan sevgili @aydanustkanat‘a, alınan özel izinle depremzede hayvan dostlarımızın sağlık durumunu yerinde görüp envanterini çıkaran, fotoğraflayan ve yuvalandırmaya açan sevgili @bitkiselmutfak, @hazarium ve @kvlcmcglr‘a tüm çabaları için derneğimiz adına bir kez daha teşekkür ederiz.
🐾🌱 ✊ Web sitemizi yeniledik: 1 Kasım Dünya Vegan Günü’ne yetiştirme hedefiyle yıllardır eski bir görünüm ve formatta kullandığımız tvd.org.tr websitemizi yeniledik. Daha sade bir görünüm ve işlevsel bir altyapıyla güncellediğimiz sitemizin Haberler kısmı da haberler.tvd.org.tr adresine taşındı. Zaman içinde eksiklerini tamamlayıp geliştireceğimiz sitelerimiz, gönüllü yazar ve çevirmenlerini bekliyor.
🐾🌱 ✊ Dünya Vegan Günü ve Ayı online etkinliği: TVD olarak 1 Kasım için planladığımız veganlık temelli farkındalık programımızı, 30 Ekim’de İzmir’de meydana gelen depremin ve küçük ölçekli tsunaminin insanlar ve hayvanlar üzerinde yarattığı fiziksel ve psikolojik tahribat ile gündem akışının seyri nedeniyle 7 Kasım’a erteleme kararı aldık. Her yıl yüz yüze düzenlediğimiz Dünya Vegan Günü etkinliğini bu yıl yeni tip koronavirüs pandemisi nedeniyle Instagram hesabımıza taşıdık ve tüm veganlara Kasım ayı boyunca #NedenVeganım etiketinde buluşma çağrısı yaptık. Daha sonra İGTV’den paylaştığımız canlı yayınlarımıza vegan aktivistler, tıp doktorları, gazeteciler, sanatçılar ve hukukçular katıldı. Kasım ayı sonunda ise, Haziran’da gerçekleştirdiğimiz Vegfest 2020 videolarının tamamını Türkçe altyazıyla Dünya Vegan Ayı kapsamında farklı platformlardan ve festival hesabından takipçilerimizle paylaştık.
Aralık 2020
🐾🌱 ✊ V-Label sertifikalandırması: V-Label Türkiye Ofisi olarak gıda, kozmetik, temizlik ve tekstil gibi alanlarda 2020 yılında da yüzlerce ürünü daha sertifikalandırdık. Global olarak 2021’e büyük revizyonlar hazırladık.
🐾🌱 ✊ Vegan beslenme hakkı için başvuru: Ezine Devlet Hastanesi bünyesinde vegan yemek hakkı ve gereksinimi karşılanmayan Psikiyatri Uzmanı Dr. Selin Alkan’a TVD olarak destek olmak için müdahillik dilekçesi hazırlayarak ilk etapta e-posta yoluyla hastane yetkililerine ulaştırdık. Mecburi hizmetini tamamlamak üzere görev yapan, hayvan hak ve özgürlükleri temelinde hayvansal ürün tüketmeyi reddederek vegan bir yaşam süren Dr. Alkan’ın insani olarak en temel haklarımızdan biri olan beslenme hakkı, hastane menüsü koşullarından dolayı karşılanmamış ve bu doğrultuda hastaneye yapılan ilk yazılı başvuru “doktor raporu” talebiyle reddedilmişti. 2021’de de süreci yakından takip edecek ve vegan bireylerin bitkisel beslenme hakkının hastaneler, okullar, cezaevleri gibi dışarı kapalı ve alternatifsiz alanlarda temini konusunda dernek olarak çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
Aralık ayını, zorlu bir yılın son güzel haberiyle tamamladık: Antalya ve Isparta’daki yaban keçilerinin avlanmasına karşı açılan, bizim de müdahillik başvurusunda bulunduğumuz iptal davasının hayvanlar lehine sonuçlandığını öğrendik.
Mücadelemiz 2021’de de devam edecek…