2021’in sonuna yaklaşırken, İtalya’dan Türkiye’ye ve diğer ülkelere örnek olabilecek umut verici bir haber geldi. İtalya, ülkede kalan tüm kürk çiftliklerinin önümüzdeki altı ay içinde kapatılmasını öngören tasarıyı bütçe toplantısında oylayarak kürk üretimini ve çiftliklerini yasaklama kararı aldı. Böylece hayvan hakları örgütlerinin uzun süreli mücadelesi sonucu hayvanlar için önemli bir kazanım elde edilmiş oldu.
İtalyan Senatosu Bütçe Komitesi dün, ülkedeki 10 kürk çiftliğini altı ay içinde kapatacak ve İtalya genelinde kürk üretimine kalıcı bir yasak getirecek değişikliği onayladı. Kararın son aşamada Parlamento tarafından onaylanacağına ve yasağın en kısa sürede yürürlüğe gireceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Bu karar; vizon, tilki, rakun köpekleri ve çinçilla (chinchilla) da dahil olmak üzere kürk üretimi için İtalya’da hayvan yetiştirilmesini derhal yasaklamayı öngörüyor. Aynı zamanda İtalya’daki tüm aktif kürk çiftliklerinin 30 Haziran 2022’ye kadar kapatılmasını ve Tarım Bakanlığı’ndan toplam 3 milyon Euro’luk bir tazminatın üreticilere ödenmesini kapsıyor.
İtalya’da her yıl 60 binden fazla mink kürkleri için öldürülüyor. Hayvan hakları örgütlerinin çabaları ve kürk karşıtı toplumsal tepki sayesinde, 1 Ocak 2022’den itibaren bu zulüm bir daha asla İtalya’da tekrarlanmayacak. Ancak mevcut tesislerdeki hayvanlara ne olacağı henüz bilinmiyor.
Dönüşüm stratejisi kamu fonlarıyla uygulanacak
Karar, yakın zamanda hükümete ayrıntılı bir rapor sunan hayvan koruma kuruluşu Humane Society International’ın (HSI) ve İtalya merkezli LAV adlı hayvan hakları örgütünün kapsamlı ve uzun vadeli mücadelesi sonucu alındı.
Gucci, Valentino, Armani, Prada ve Versace gibi ülkenin moda devlerinin birçoğunun koleksiyonlarında gerçek kürk kullanımını bırakması da yasa değişikliğinde ve bu dönüşümde etkili oldu.
Hayvan zulmü ve zoonotik hastalıklardan kaynaklanan halk sağlığı riskleri nedeniyle kürk çiftliklerine son vermeyi amaçlayan HSI/Avrupa’nın “kürk çiftliği dönüştürme önerisi”, İtalya Parlamento Üyesi ve Hayvan Hakları Komisyonu Üyesi Michela Vittoria Brambilla tarafından uygun bulunduktan sonra, dönüşüm stratejisini mevcut kamu fonlarıyla uygulamak için siyasi eylemi başlatıldı. Değişiklik ise resmi olarak Senatör Loredana De Petris tarafından sunuldu.
“Bu risk ve zulüm ekonomik faydayla haklı çıkarılamaz”
HSI İtalya Direktörü Martina Pluda, yeni yasakla ilgili olarak şunları söyledi: “Bu karar, İtalya’da hayvanların korunması için tarihi bir zafer. Ülkemizde kürk çiftliklerini kapatmak ve yasaklamak için ekonomi, çevre, hayvan hakları ve halk sağlığına ilişkin pek çok sebebimiz var.
Yabani hayvanların moda için anlamsızca toplu olarak üretilip yetiştirilmesine izin vermek, hem hayvanlar hem de insanlar için risk oluşturuyor. Bu risk, zulüm içeren kürk endüstrisinde faaliyet gösteren küçük bir azınlığa sunulan sınırlı ekonomik faydalarla haklı çıkarılamaz. İtalya’da alınan bu kritik karar işte bu gerçeği kabul ediyor.
Pek çok tasarımcı, perakendeci ve tüketicinin kürkten vazgeçmesi ve kürk çiftliklerinin dönüştürülmesi, insanlara kürk ticaretinin sağlayamayacağı sürdürülebilir bir gelecek sunuyor.”
COVID-19 pandemisi hak temelli mevcut baskıyı artırdı
COVID-19 pandemisi de hayvan sömürüsünün ötesinde, kürk çiftliklerinin hem insanlara hem de insan olmayan hayvanlara ne denli zarar verebileceğini, salgın hastalıkların insandan hayvana ve hayvandan insana kolaylıkla geçebileceğini ortaya koyması açısından kürk yasaklarında ve kürk çiftliklerinin yasaklanmasına yönelik baskının artmasında önemli bir rol oynadı.
Aralık 2021 itibarıyla, İtalya dahil 12 ülkedeki (10 Avrupa ülkesi ile ABD ve Kanada) 465 vizon çiftliğinde COVID-19 salgınları doğrulandı. Şubat 2021’de Avrupa Gıda Standartları Ajansı, tüm vizon çiftliklerinin COVID-19 salgınları için risk altında sayılması gerektiğini bildirmişti.
2021 dönüm noktası oldu
2021, dünya genelinde kürk karşıtı kampanyalar için önemli bir milat oldu.
Sadece moda dünyasının ünlü isimleri kürk kullanımına karşı mesajlar vermekle kalmadı, dünyanın dört bir yanındaki şehirler ve ülkeler de kürk üretimini veya satışını yasaklayan düzenlemeleri uygulamaya koydu.
- Daha bu ay, moda sektörüne örnek olabilecek bir adımla ELLE dergisi ve dünya çapındaki 45 baskısının tamamı, çevrimiçi versiyonları da dahil olmak üzere, kürk reklamlarına ve tanıtımlarına son verdiğini duyurdu.
- Eylül ayında Yves Saint Laurent, Gucci, Balenciaga ve Alexander McQueen gibi lüks moda markalarının bağlı olduğu Fransız moda endüstrisinin en büyüklerinden biri olan Kering şirketler grubu, Canada Goose, Valentino, Oscar de la Renta, Tory Burch, Moose Knuckles, Mackage ve Rudsak’ın da yaptığı gibi, hayvan kürkü kullanımına son verdiğini açıkladı.
- Bundan bir ay sonra İrlanda hükümeti, uzun süredir hayvan hakları aktivistlerinin mücadele ettiği kürk çiftliklerine karşı harekete geçerek kürk üretimine yasak getirildiğini, 2022’de uygulamaya konacak yeni yasayla kedi, çinçilla, köpek, tilki, vizon ve gelincik gibi pek çok hayvanın kürk çiftliklerinde derileri ve kürkleri için hapsedilmesinin ve yeni kürk çiftliklerinin kurulmasının yasadışı hale geleceğini açıkladı.
- Bu yılın başlarında İsrail kürk satışını yasaklayan ilk ülke oldu. Birleşik Krallık’ta İngiliz hükümeti de, hayvan kürkü ithalatını ve satışını yasaklamayı gündeme almak için resmi bir çağrı yaparak bilgi ve veri toplama sürecine girdi. 2022’de İngiltere çapında #FurFreeBritain kampanyası en önemli başlıklardan biri olacak.
- ABD’nin çeşitli eyaletlerinde Ann Arbor, Brookline, Weston, Hallandale Beach ve Boulder gibi şehirlerde kürk satışı yasaklandı. Daha önce Los Angeles, West Hollywood, Berkeley ve San Francisco da kürk satışını yasaklayan şehirler arasında yer almıştı.
- Ünlü modacı Stella McCartney, HSI ile birlikte çalışarak kürk üretiminin dünya çapında sona ermesine yardımcı olmak için ülke liderlerine seslenen bir kampanya başlattı. Toplanan yaklaşık 900 bin imza, HSI ve Fur Free Alliance (Kürk Karşıtı İttifak) tarafından Roma’daki G20 toplantısı öncesinde heyete teslim edildi.
Türkiye kürk üretimi ve ithalatını yasaklamadı
Ulusal mevzuatta kürk hayvanı yetiştiriciliğine ilişkin açık bir hüküm bulunmasa da kürkü için çinçilla yetiştiriciliği yapıldığı ve bu işletmeleri denetleyen bir sistemin bulunmadığı biliniyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın web sitesinde, kürkü için yetiştirilen çinçillaların 10-14 aylık olduklarında çeşitli yöntemlerle öldürülebilecekleri, ancak tercihen bayıltma veya boynunu kırarak öldürmenin en yaygın yöntemler olduğu belirtilİYOR.
2019’un Ekim ayında hayvan hakları savunucularının uzun süreli çağrıları sonucu beş partinin uzlaşısıyla ortaya çıkan TBMM Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu raporu, hayvanlardan kürk elde etmenin, yurtdışından ülkeye işlenmiş ya da işlenmemiş halde kürklerin girişini sağlamanın ve kürk elde etmek için hayvan yetiştirmenin/üretmenin yasaklanmasını tavsiye ediyordu.
Bu madde, kürk ve deri çiftliklerinin kapatılması, kürk ithalatının yasaklanması ve veteriner fakültelerinde kürke dair müfredatın kaldırılmasına yönelik taleplerin gerçekleşmesi için önemli bir dönüm noktası olacaktı.
Ancak bu yıl TBMM’den geçen güncellenmiş 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda kürk çiftliklerinin yasaklanıp kapatılması ve hayvanların korumaya alınması gündeme bile gelmedi.
Biliyor musunuz?
- Dünyada her yıl 100 milyondan fazla hayvanın kürkü için öldürüldüğünü,
- Sadece Çin’de 20,6 milyon mink, 14,1 milyon tilki ve 4 milyon rakun köpeğinin kürkü için öldürüldüğünü,
- 2018 yılında 2 milyonun üzerinde yaban hayvanının kürkünün satıldığını biliyor musunuz?
Hayvan zulmüne son vermek için değişin, değişim talep edin
2021, “kürksüz” bir geleceğe doğru dönüm noktalarından biri olmasına rağmen hayvan hakları örgütlerinin hala desteğinize ve katılımınıza ihtiyacı var. Kürk kullanımına son vermek için marka ve şirketlere çağrı yapabilir, sosyal medyada kürk endüstrisi gerçeklerine dair içerikleri paylaşabilir ve imza kampanyalarına destek vererek kürk karşıtı mücadeleyi büyütebilirsiniz.
Kürk sektörüyle birlikte hayvan sömürüsünün sistematik ve kitlesel olarak sürdürüldüğü, fakat daha arka planda kaldığı için geniş bir kesim tarafından bilinmeyen veya destek görmeyen et, süt, yumurta, deri, yün, ipek böcekçiliği, arıcılık gibi endüstrilere son vermek ve hayvan zulmünden kazanç sağlayan tüm sektörleri vegan bir geleceğe doğru dönüştürmek elimizde.
Kaynaklar: Humane Society International, HSI.org, The Industry Fashion, Yaşam İçin Yasa
Kapak fotoğrafı: Jo-Anne McAthur / We Animals Media
