Şu cümleyi sıkça duymuşsundur: Ama vücudumuzun hayvansal proteine de ihtiyacı var… Bu gerçekten doğru mu? Vücudumuzun hayvansal proteine ihtiyacı var mı?
Proteinler aminoasitlerden oluşurlar. İnsanlarda 21 farklı aminoasit vardır ve bu aminoasitlerin 8 tanesi esansiyeldir, yani beslenme yoluyla alınmak zorundadır. Hayvanların aminoasit yapısı bizimle oldukça benzerdir. Bu nedenle et 8 esansiyel aminoasiti yaklaşık olarak aynı oranda barındırır. Hayvansal gıdaların iyi birer protein kaynağı olarak görülmesinin sebebi de budur.
Neden hep tahıllar ve bakliyatların kombinasyonu önerilir?
Bitkisel besinler de bu 8 aminoasiti içerir, ancak bazılarını az, bazılarını daha çok içerirler. Örneğin tahıllar metiyonin ve fenilalanin aminoasitlerinden zengindir. Baklagiller ise lizin ve izolösinden zengindir.
Tahıl ve baklagillerin kombinasyonu ile tüm aminoasitleri tamamlamış olursunuz. Bu nedenle bitki temelli beslenmede tahıl ve baklagillerin kombinasyonu önerilir.
Proteini nereden alacağız?
Veganlar şu soruyla da sürekli karşı karşıya kalırlar: Peki protein ihtiyacını nasıl karşılıyorsun?
Vücudumuzun hayvansal proteine değil, esansiyel 8 aminoasite ihtiyacı vardır. Gün içinde bakliyat ve tahıl kombinasyonunu sağlamış olmanız yeterlidir.
Vücudumuzun aminoasitleri muhafaza edebilme özelliği vardır. Örneğin bir öğünde yediğiniz yemekten aldığınız aminoasitleri vücut gün içinde yediğiniz diğer yemekten aldığınız aminoasitlerin emilimine kadar bekletir ve ihtiyacı olan proteini üretmek için elinde yeterli miktarda aminoasit olunca üretim de başlar.
Aşağıdaki zengin protein kaynaklarından birini her öğün tükettiğinizde aminoasit çeşitliliğini sağlamış olursunuz.
Bezelye | Mercimek | Nohut | Kırmızı fasulye |
Kuru fasulye | Yulaf | Pirinç | Buğday |
Bakla | Soya | Kinoa | Seitan (buğday gluteni) |
Badem | Fındık | Ceviz | Kabak çekirdeği |
Beslenmeyle ilgili tavsiyeler, kişilerin sağlık durumuyla doğrudan bağlantılı olduğundan ve her bireyde farklılık gösterdiğinden, beslenme rutininizde yapacağınız değişiklikleri doktorunuza ve bitki temelli beslenmeyle ilgili bilgi sahibi olan vegan sağlık profesyonellerine danışmanızda fayda var.