BÖLÜM 1 :
VEJETARYEN / VEGAN BESLENME
Sağlık için Güçlü Araçlar
Vejetaryen / Vegan Beslenme insan sağlığı açsından faydalı ve uygulaması keyifli bir yöntemdir. Vejetaryen / Vegan Beslenme alışkanlıkları lezzetli ve sağlıklı geniş bir besin yelpazesi üzerine kurulmuştur. Vejetaryenler / Veganlar, et, balik ve kümes hayvanlarını yemezler. Günlük diyetlerine süt ve süt ürünleri ekleyen Vejetaryenler / Veganlare laktik vejetaryen ve bunun yanında yumurta yiyenlere ovo-lakto vejetaryen denir. Veganlar (tam Vejetaryenler / Veganlar) et, balık, kümes hayvanlarından başka yumurta, süt ve süt ürünleri gibi diğer hayvansal gıdaları da yemezler.
Sağlıklı Bir Kalp İçin
Vejetaryenler / Veganlarin kolesterol seviyesi et yiyenlere göre çok düşüktür ve kalp rahatsızlıkları çok nadir görülür. Bunun sebebini bulmak hiç zor olmasa gerek. Vejetaryen yemeklerde doymuş yağ asidi düşüktür ve çoğunlukla ya hiç ya da çok az kolesterol içerirler. Kolesterol, et, süt, yumurta gibi hayvansal ürünlerde bulunduğundan veganların diyeti kolesterolsüzdür.
Vejetaryen diyetle alınan proteinin birçok avantajı vardır. Yapılan araştırmalar, proteini sadece bitkisel kaynaklardan almanın, alınan yağ miktarı ve türü değişmese bile kanda kolesterol seviyesini düşürdüğünü göstermiştir. Ve düşük yağ seviyeli vejetaryen diyetin, diğer beslenme alışkanlıklarına açık bir üstünlüğü olduğu yine bu araştırmalarda ortaya konulmuştur.
Yüksek Tansiyondan Korunmak İçin
Geçmişi 1920`lere kadar dayanan çok sayıda araştırma Vejetaryenler / Veganlarin tansiyonlarının, diğerlerine oranla daha düşük olduğunu göstermiştir. Vejetaryen diyete et eklenince tansiyonun hızla ve gözle görülür biçimde tekrar yükseldiği ortaya koyulmuş bir gerçektir. Günlük diyetteki sodyum miktarını azaltmanın yani sıra Vejetaryen / Vegan Beslenme yüksek tansiyonla mücadeleye destek olacaktır. Vejetaryen diyeti tercih eden yüksek tansiyon hastası birçok kişi, tansiyon ilacına ihtiyaç duymamaktadır.
Şeker Hastalığını Kontrol Altında Tutmak İçin
Seker hastalığı üzerine yapılan son araştırmalar, sadece bitkisel besinlerde bulunan kompleks karbonhidratlar yönünden zengin ve yağ oranı düşük diyet reçetelerinin diyabeti kontrol altında tutmak için en uygun beslenme sekli olduğunu göstermiştir. Seker hastalarında kalp hastalığı riski çok yüksek olduğundan, yağdan ve kolesterolden kaçınmak seker hastalığı diyetlerinin temel çıkış noktası olmaktadır. Buna en uygun beslenme biçimi de Vejetaryen / Vegan Beslenmedir. Bütün insüline bağımlı seker hastalarının insülin alması gerekse de, bitkisel kökenli diyetler, insülin ihtiyacını düşürmektedir.
Kanserden Korunmak İçin
Vejetaryen / Vegan Beslenmenin kanseri önleyici etkisi vardır. Vejetaryenler / Veganlar üzerine yapılan bir araştırma, kanser yüzünden ölüm oranının genel nüfusa oranla çok düşük olduğunu göstermiştir. Bitkisel kökenli beslenme alışkanlıklarının yaygın olduğu ülkelerde göğüs kanseri oranlarının çarpıcı bir şekilde düşük olduğu gözlenmiştir. Bu ülkeler Bati tarzı et temelli beslenme alışkanlıkları kazandıkça, göğüs kanseri oranlarında artış olmuştur.
Vejetaryenler / Veganlar arasında kalın bağırsak kanserine yakalanma riski et yiyenlere göre çok büyük oranda düşüktür.
Vejetaryen / Vegan Beslenme kanseri nasıl engelliyor? Öncelikle et temelli diyetlerle karşılaştırıldığında daha az yağ içerdiği ve buna ek olarak daha fazla lif içerdiği görülür. Ayrıca Vejetaryenler / Veganlar bitki pigmenti beta-karoten tüketirler. Bundan başka güncel bir araştırma süt ve süt ürünlerinin içindeki doğal şekerin bazı kadınlarda yumurtalık kanserine sebep olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Vejetaryen diyetin birçok anti-kanserojen etkisi günümüzde henüz açıklanabilmiş değildir. Örneğin araştırmacılar, Vejetaryenler / Veganlarin kanlarında kanser hücrelerini arayıp yok eden ve “doğal katil hücre” denen belli bir tür akyuvarın neden daha çok bulunduğunu açıklayamamıştır.
Kalsiyumun Vücutta Tutulması
Vejetaryen metabolizması daha az börek taşı ve safra kesesi taşı oluşturmaktadır. Ya hiç ya da daha az hayvansal protein aldıklarından daha düşük osteoporoz riski taşırlar. Vücuda yüksek oranda kalsiyum alımı, kemiklerden kalsiyum kaybını hızlandırır. Bitkisel temelli beslenme alışkanlıklarının yerleşmiş olduğu ülkelerde kalsiyum alımı düşük olsa da osteoporozun çok nadir görülüyor olması bu sebepten yola çıkarak açıklanabilir.
Vejetaryen Diyeti Hazırlamak
Vücudun günlük besin ihtiyacını rahatlıkla karşılayacak bir vejetaryen diyet hazırlamak çok kolaydır. Tahıllar, sebzeler, tane ve tohumlar, protein ve demir yönünden çok zengindir. Yeşil yapraklı bitkiler, fasulye, mercimek, nohut ve kurutulmuş meyveler mükemmel birer kalsiyum deposudur.
D Vitamini, normal şartlarda güneş ışığı yardımıyla deri altında üretilmektedir. Düzenli olarak güneş ışığı alan kişiler, D vitaminini besinlerden takviye etmek zorunda kalmazlar. Koyu tenli olan ya da Kuzey ülkelerinde yasayan kişiler yıl boyunca ihtiyaç duydukları D Vitaminini vücutlarında üretmekte zorlanırlar. Bu yüzden D vitamini güçlendirilmiş besinler aracılığıyla tamamlanabilir. Kahvaltı için hazırlanmış çeşitli tahıl ürünleri, soya sütü ve multi-vitaminler D Vitamini elde edilebilecek kaynaklardan bazılarıdır.
B12 vitamini güçlendirilmiş besinlerde bol miktarda bulunur. Soya ürünleri, kahvaltı için hazırlanmış çeşitli tahıl ürünleri ve Vegetarian Support Formula`nın besleyici mayası B12 elde edilebilecek kaynaklardır. B12 Vitamini eksikliği pek rastlanan bir durum olmasa da, kati Vejetaryenler / Veganlar, diyetlerine bu vitamini eklemeyi unutmamaları gerekir. Ürünlerin etiketlerini okurken, içindekiler listesinde “Siyanokobalamin” kelimesini arayabilirler. B12 Vitaminin bu biçimi, bu vitaminin en iyi absorbe edildiği şekildir.
