Oxford Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma, kırmızı et ve işlenmiş etin kalp hastalıkları riskinde artışla ilişkili olduğunu gösteriyor.
Şimdiye kadar yapılmış bütün büyük ölçekli çalışmaların derlendiği bir makale, kırmızı et ve işlenmiş etin kalp hastalığı riskini artırdığını ortaya koydu*.
Kalbe kan taşıyan damarların daralması sonucu oluşan koroner arter hastalığı, her yıl dünyada 9 milyon can alıyor (1). Koroner arter hastalığı dünyadaki en yaygın hastalık. Sağlık sistemleri için de büyük bir yük.
30 yıla yayılan en geniş çaplı araştırma
Oxford Üniversitesi’nin Nuffield Toplum Sağlığı bölümünden araştırmacılar, 1,4 milyondan fazla insanın dahil olduğu, bugüne dek yapılmış çalışmaları inceleyerek şimdiye kadarki en geniş çaplı araştırmayı yürüttü. Araştırmanın katılımcılarından beslenmeleri hakkında detaylı bilgi alındı ve sağlık durumları 30 yıla varan sürelere kadar takip edildi. Sonuçlar Temmuz ayında Critical reviews in Food Science and Nutrition dergisinde yayımlandı.
Yapılan kapsamlı analize göre:
- Günlük işlenmiş et (pastırma, jambon ve sosis gibi) tüketimindeki her 50 gramlık artış, koroner arter hastalığı riskini %18 artırıyor.
- Günlük işlenmemiş et (sığır, kuzu, domuz eti gibi) tüketimindeki her 50 gramlık artış, kalp hastalığı riskini %9 artırıyor.
Bağırsak kanseri riski de mevcut
Bu bulguların sebebi kırmızı etin yüksek düzeyde doymuş yağ, işlenmiş etinse sodyum (tuz) içermesi olabilir. Yüksek düzeyde doymuş yağ tüketimi düşük yoğunluktaki zararlı lipoprotein (LDL) kolesterolu artırırken, aşırı tuz tüketimi de tansiyonu artırır. LDL kolesterol ve yüksek tansiyon, koroner arter hastalığının iyi bilinen risk faktörleridir.
Aynı araştırmacılar daha önce yaptıkları çalışmalarla, ölçülü dahi olsa, kırmızı et ve işlenmiş et tüketiminin bağırsak kanseri riskinde artışla ilişkili olduğunu göstermişlerdi (2).
Şu anda İngiltere’de her 100 kişiden 10’unun gelecekte koroner arter hastalığından hayatını kaybedeceği düşünülüyor (3).
Bu analizde yer alan araştırmaların çoğu Avrupa ya da ABD’de yaşayan beyaz yetişkinlerle yapılmış. Araştırmacılar bu ilişkilerin başka toplumlarda, Doğu Asya ve Afrika dahil olmak üzere, incelenmesi için daha fazla veriye ihtiyaç olduğunu söylüyor.
Referanslar:
- https://www.who.int/news/item/09-12-2020-who-reveals-leading-causes-of-death-and-disability-worldwide-2000-2019
- https://www.ndph.ox.ac.uk/news/moderate-meat-eaters-at-risk-of-bowel-cancer
- https://www.bhf.org.uk/-/media/files/research/heart-statistics/bhf-cvd-statistics—uk-factsheet.pdf
Kaynak (*): Kısaltılmış haberin tamamını Oxford Üniversitesi web sitesinden okuyabilirsiniz.
Kapak fotoğrafı: Jun Cen / New York Times
Çeviri: Emre Kayatepe