Tüm dünyada gerek, etik, gerek sağlık, gerekse çevresel ve sosyal nedenlerle hızla artış gösteren vegan/vejetaryen eğilim, bu artışın gün geçtikçe ne kadar belirgin bir hal aldığını gözler önüne seriyor. 2015 yılı sonuna geldiğimiz bu günlerde, son 1 yılın önemli kırılmalarını değerlendirmek üzere arşivlerimizi karıştırdığımızda, vegan/vejetaryen yükseliş konusunda son derece önemli gelişmelerle dolu bir yıl olduğunu gördük. İşte 2015’den akılda kalanlar:
1. Dünya Sağlık Örgütü, İşlenmiş Eti kanser listesine ekledi
Dünya Sağlık Örgütü yayınladığı raporda, işlenmiş et ile kanser arasındaki güçlü bir bağı açıklayarak, işlenmiş eti 1 numaralı kanser yapıcılar listesine aldı. İşlenmemiş etin de aynı şekilde kanser yapabilen etkisini rapor etti, ancak yeterli çalışma bulunmadığı gerekçesiyle işlenmemiş eti şimdilik “olası kanser yapıcılar” listesinde duyurdu. Ardından Oxford Üniversitesi’nin işlenmemiş et ve kanser arasındaki çalışmalarının raporunu yayınlaması, zamanlama açısından dikkat çekici bulundu. Bu konunun 2016 yılında da işlenmemiş et aleyhine sürmesi bekleniyor.
2. ABD Hükümeti, Bitkisel beslenmeyi ilk kez resmi olarak önerdi
ABD’de 5 yılda bir yayınlanan ve tüm dünyada referans niteliği taşıyan ABD Gıda Yönetmeliği’nde, tarihinde ilk kez, vejetaryen beslenme vurgusu yaparak ABD halkı vejetaryen beslenmeye çağırıldı. Beslenme Rehberi’nin, tüm resmi kurumlar; okullar, hastaneler için de belirleyici bir kaynak olması sebebiyle, bu yönlendirmenin hem Amerika hem de diğer dünya ülkeleri için önemli bir dönüm noktası olduğu düşünülüyor.
3- Dünya devleri Vegan bir geleceğe yatırım yaptığını duyurdu
Yatırımcıları arasında dünyanın önde gelen isimlerinden, Horizons Ventures, Khosla Ventures ve Bill Gates’in de bulunduğu Kaliforniya merkezli Impossible Foods firması, yaptığı açıklamada bitkisel bazlı gıda ürünlerinin gelişimini desteklemek amaçlı, yatırımcı finansmanını 108.000.000 $’a yükselttiğini açıkladı. Impossible Foods (İmkansız Gıdalar) firması, sadece bitkisel ürünler kullanarak peynir, süt, pastırma, biftek ve tavuk gibi vegan gıda üretimine odaklı. Firmayı almaya istekli arama motoru devi Google, 2015 Temmuz ayında görüşmelere başlayarak firmaya 300.000.000 $ önermiş, ancak görüşmeler olumsuz sonuçlanmıştı.
4- Fildişi ticaretine karşı tarihi bir anlaşma imzalandı
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile ABD Başkanı Barack Obama, yaban hayatı ticareti ile mücadelenin aciliyetini ve önemini göz önünde bulundurarak Afrika fillerinin fildişi ticareti nedeniyle kontrolsüzce yok edilmesini durdurmak üzere tarihi bir anlaşmaya imza attılar. Her iki ülke de fildişi ithalat ve ihracatını, safari avcılığını da kapsayacak şekilde tamamen kaldırmaya yönelik yasaklar koyacaklarını açıkladı.
5- Mintel, Vejetaryen/Vegan menülerin son 3 yılda %66 arttığını rapor etti
Dünyanın lider pazar istihbarat kuruluşu Mintel’in yapmış olduğu araştırma raporuna göre, vejetaryen menüler 2012 yılından bugüne % 66 oranında büyüdü. Aynı araştırmaya göre vejetaryen-vegan ürün lansmanları ise son 5 yılda 2 kat artış gösterdi ve bu rakam hızla artıyor. Buna paralel olarak dünyanın en önemli borsalarından Nasdaq da, bu yıl yatırımcılarını hayvansal ürünlere yatırım konusunda temkinli olmaları yönünde ilk kez uyardı.
6- Etten vazgeçemeyenler için hiçbir hayvansal hücre içermeyen bitkisel et dokusu geliştirildi
Dünyada ilk kez uygulanan bir yöntemle Hollanda’lı bilim adamları, benzersiz yeni bir üretim tekniği kullanarak, ete alternatif ancak en önemlisi “sürdürülebilir ve bitkisel” protein dokusu üretmeyi başardı. Kesme Hücre Teknolojisi adı verilen patentli teknoloji ile üretilen bu yapının, üretim süreci geleneksel yöntemlere oranla daha az enerji gerektiriyor ve 2 kat daha sürdürülebilir.
7. Mutfaklarda yeni bir devrim; Vegan Yumurta Üretildi
Follow Your Heart firması, hiçbir hayvansal ürün içermeyen ancak yumurta yerine kullanılabilen yeni bir ürün geliştirdi. Vegan yumurta adı verilen ürün yumurtanın tüm işlevsel özelliklerini taşıyor ve aynı zamanda kabuksuz.
8. McDonald’s dünya çapında 700 mağazasını kapatacağını açıkladı
Burger devi firma, ilk kez açtığından daha fazla sayıda mağazasını kapatmış oluyor. Dünyanın en büyük fast food markası, 1970’ten bu yana böyle bir düşüş ivmesi yaşamamıştı.
9- Dünyaca ünlü kahve zinciri Starbucks, menülerine vegan seçenek eklemeyi kabul etti
Starbucks’tan Vegan menü talebiyle başlatılan imza kampanyası sonucunda, firma bu öneriyi kabul ederek vegan seçenekler üzerinde çalışma yaptıklarını açıkladı. 2016 yılında Starbucks’tan vegan menü bekleniyor.
10- Dünyanın en önemli bira firmalarından Guinness, vegan üretime geçeceğini müjdeledi
Dünyaca ünlü bira markası 256 yıllık geçmişinde yeni bir sayfa açarak 2016 yılı itibariyle Vegan olacağını duyurdu. İrlanda merkezli bira markası, damıtım ve durultma esnasında bugüne dek birçok markada olduğu gibi jelatin/balık mesanesi kullanıyordu.
11. Ben & Jerry Vegan Dondurmasını müjdeledi
Dondurmanın müjdesi, vegan dünyayı heyecanlandırdı. Firma yaptığı açıklamada, hayvansal izler içermeyen bir dondurma üzerinde çalıştıklarını ve muhtemelen sonuçları ilk olarak 2016 yılında Amerika’daki mağazalarında satışa çıkaracaklarını açıkladılar. Dondurmanın badem sütünden üretildiği sinyalleri alındı.
12. Taco Bell, Sertifikalı Vejetaryen Menüsünü duyurdu
Dünyanın önde gelen Fast Food zinciri Taco Bell, denetimli sertifikayla garanti altına alınmış 26 seçenekli vejetaryen menü uygulamasını mağazalarında başlattı.
13. ASICS, Vegan Koşu Ayakkabısı Üretti
Popüler spor ayakkabı şirketi, veganlara özel suni deri ve süet seçenekli spor ayakkabısı üreterek, veganların gönlünde taht kurmayı başardı. Söz konusu marka, ayakkabının hiçbir bileşeninde hayvanlardan elde edilmiş malzeme kullanılmıyor.
14. NBC yeni programında Vegan/Vejetayen partner adaylarını bir araya getireceğini duyurdu
Amerika’daki versiyonu kendisi de vegan olan Ellen DeGeneres tarafından yapılacak olan program, bekar ve eş arayan vegan ve vejetaryenleri bir araya getirmeyi amaçlıyor. Program 2016’da ekranlarda olacak. Bu program, vegan-vejetaryen nüfusun ne kadar önemli bir yüzdeye geldiği konusunda da önemli bir mesaj olarak yorumlandı.
15- Vegan kelimesini daha çok aradık
Arama motoru devi Google, 2009 yılından 2015’e Vegan kelimesinin 2 kat daha fazla arandığını duyurdu.
